Ti Schwoweschul

Jetz houn ich mr emol fjeekstellt, taß mr vleicht a kennt n Sprochkurs kemach, wu mr kennt schwäwisch keljen. E Sprochschul vleicht in ten Internet. S kit to touch scho alledehant Meglichkeit, tes tät sichr aa keh. In mouniche Ländr kit s jo scho souwos, mje kennt sich jo e kud Peispiel opkschaa, sich selwr ewos iwelech, owr a zoumgeoarwet mit tene, ti wos tes kenne.

Wal s schlimmst is, taß mr halt vounenenat weit wek koumme, ti Leit wos aus aanre Kechet, owr aus n nemliche Tuorf sen, s zieche fremme Leit he, ti wos a ka Teitsche sen, noch kit s nuo s Ungrisch, wu mr sich kounn vestenich. To wjet mr jo alspal nix kennt tekeche kemach, wal tes is e Kekeweheit, mit tere mr misse lep.

Noch ten Kriek un de Vetreiwug woa tes e wenk anescht. Ich houn n Mann kekennt, te woa escht e poa Joahr alt, wi re mit sei Leit aus te Slowakei in unse schwäwisch Tuorf ksiedlt is wuon, noch hot r mr vezählt, taß r hot ti Mundart voun tene Kenn af te Stroß keljent, wal wenn r hot wellt mit ne spiel, hot e sche touch misst vesteh. N anen Mann hot eikheit in e schwäwisch Famieli, too hon n sei Schwiecheleit kleich ksocht, taß r wjet misst ihre Sproch ljen, wal ti Kroußelden net ungrisch kekennt houn. Tes is noch a sou kange, wi ich n houn kenne geljent, noch hot mr nuo nouch n klane Akzent khjet, wenn r schwäwisch keret hot, sounst nix.

Owr s hot a n bulgarische Saldot keewe, te sich pei uns velipt, un noch a kheit hot. Te hat wohl e wenk teitsch kekennt, owr e hot in e Joah zwaa ti Mundart aa keljent, un a frei keredt mit tene Leit in ten Tuorf. Veaanzlt houn ich jetz aa voun Leit khjet, ti wos traufkoumme, taß se Schwowe sen, noch suche se ti Meglichkeit un prowjeen ti Mundart zu ljene.

Taß tes oarich miehseelich is, tes waaß mr, owr s louhnt sich sichr, maan ich. Unse Sproch is touch aa e Sproch, wenn se a exotisch is wuon, wal se voun sou wenich Leit nuo meh keredt wjet. S kennt sich owr touch kerentier, a nouch e Sprochschul aufzumache, taß mr kennt terett, wos unse Sproch am nouch hjeekit.

Emotioune sen tes kanz sichr. Zu wesse, taß we mr sei Ellekukaandl tät emol emuot treff, vleicht pa ten Petrus trouwe in ten Himml, noch kennt mr midenant ketischkerier, selpst we mr waaß, taß tuot in de Englssproch keredt wjet. Schwäwisch is vleicht owr aa net schlechtr wi sel.

In sou e Schwoweschul tät ich mich selwr aa eischreip, selpst wenn ich mei Sproch nu net kanz vekesse houn, wal wi vile Wjetr s nuo kit, ti ich nimmi kenn, wal mei Lewe anescht is, wal ich se – sooche mr – aus tere Landwjetschaft nimmi kenn. Tie täd ich noch aa kanz kjen aufles, wenn se mr in mein Alltok a net vil hjeekewe, owr taß ich halt mein Wuotschatz sou weit wi nou meglich, kennt vemehr.

E jeets Wuot wos mr pehält, is n Schatz. Scho we mesch in e Mundartlexikon aufschreipt, wi meh owr, we mr sch selwr aufhept, wal e Wuot khjet net in Lexikon kschriewe ellaanich, tes muß im Tischkuoscht in n Keprauch sei, wal nuo noch lept ti Sproch selwr, wenn se a nouch keredt wjet. Taarem wjee a e Schwäwischschul touch koanet sou vekhjeet.